قرارداد اجاره یکی از مهمترین قراردادهای رایج در جامعه است. چه مستاجر باشید و چه موجر (اجارهدهنده)، لازم است علاوه بر آگاهی از حقوق خود، با وظایف قانونی در برابر طرف مقابل نیز آشنا باشید. در این مقاله به بررسی کامل وظایف و حقوق موجر و مستاجر میپردازیم.
تعریف اجاره
اجاره قراردادی است که طی آن یک شخص (موجر) ملک یا مال خود را برای مدت مشخص و در ازای اجارهبها به فرد دیگری (مستاجر) واگذار میکند. در این قرارداد:
-
مستاجر: اجارهکننده
-
موجر: اجارهدهنده
-
عین مستأجره: مورد اجاره (مانند خانه یا مغازه)
-
مالالاجاره: مبلغ اجاره یا کرایه
نکات مهم در قرارداد اجاره
-
مالکیت موجر: تنها مالک یا نماینده قانونی او میتواند ملکی را اجاره دهد.
-
مدت اجاره: باید در قرارداد مشخص شود (مثلاً یک سال). در غیر این صورت اجاره باطل است.
-
عقل و بلوغ طرفین: کودکان و افراد محجور نمیتوانند اجارهنامه تنظیم کنند. قیم آنها مجاز به این کار است.
-
لزوم قرارداد کتبی: طبق قانون روابط موجر و مستاجر ۱۳۷۶، قرارداد باید کتبی و در حضور دو شاهد تنظیم شود تا معتبر باشد.
وظایف موجر (مالک)
-
تحویل مورد اجاره به مستاجر پس از امضای قرارداد.
-
بازگرداندن مبلغ رهن یا ودیعه به هنگام تخلیه.
-
انجام تعمیرات اساسی (مانند موتورخانه، آسانسور، پشتبام و ایزوگام).
-
خودداری از ایجاد تغییراتی که مانع استفاده مستاجر شود.
-
پرداخت هزینههای مشترک (مانند شارژ ساختمان) در صورتی که طبق قرارداد بر عهده او باشد.
وظایف مستاجر
-
پرداخت بهموقع اجارهبها (ماهانه یا طبق قرارداد).
-
تخلیه ملک در پایان قرارداد.
-
انجام تعمیرات جزئی مانند رنگآمیزی، تعویض لامپ یا کلید برق.
-
پرداخت هزینههای مصرفی شامل آب، برق، گاز، تلفن و شارژ ساختمان.
-
اجازه ورود موجر برای تعمیرات اساسی در مواقع ضروری.
-
جلوگیری از خسارت به ملک و جبران خسارتهای احتمالی.
-
عدم تغییر شغل در واحد تجاری بدون رضایت موجر.
شارژ ساختمان بر عهده چه کسی است؟
پرداخت شارژ ساختمان معمولاً بر عهده مستاجر است؛ زیرا او از خدمات ساختمان مانند نظافت، آسانسور و سایر امکانات استفاده میکند. با این حال، اگر در قرارداد ذکر شود، مالک نیز میتواند مسئول پرداخت آن باشد.
سوالات متداول درباره قرارداد اجاره
اگر مالک در زمان اجاره، ملک را به دیگری بفروشد چه میشود؟
قرارداد اجاره همچنان معتبر است و مستاجر میتواند تا پایان مدت قرارداد در ملک باقی بماند، مگر اینکه شرط دیگری در قرارداد ذکر شده باشد.
آیا میتوان به دلیل معیوب بودن ملک، قرارداد را فسخ کرد؟
بله. اگر عیب ملک بهگونهای باشد که استفاده از آن برای سکونت یا کسبوکار ممکن نباشد، مستاجر میتواند قرارداد را یکطرفه فسخ کند.
جمعبندی
شناخت حقوق و وظایف موجر و مستاجر از بروز بسیاری از اختلافات جلوگیری میکند. تنظیم قرارداد کتبی، پرداخت بهموقع اجارهبها، رعایت تعهدات طرفین و آگاهی از قوانین اجاره از مهمترین مواردی است که باید در نظر گرفته شود.
